Vì chương trình giáo dục chưa tập trung bồi dưỡng kỹ năng sống, khiến các em thiếu kỹ năng quản lý cảm xúc? Vì các em "học tập" qua truyền thông những câu chuyện tự tử? Vì sự phát triển tâm sinh lý phức tạp của tuổi mới lớn là thử thách quá lớn với nỗ lực "tiệm cận" con của các bậc cha mẹ khi gánh nặng mưu sinh còn trĩu nặng?
Tuổi Trẻ Online mời bạn đọc theo dõi các ý kiến sau và cùng chia sẻ quan điểm riêng và tham gia thực hiện thăm dò ở cuối bài.
Sự thiếu quan tâm, chia sẻ, đồng cảm của cha mẹ phải chăng là nguyên nhân chính khiến trẻ vị thành niên dễ nảy sinh suy nghĩ tự tử khi gặp chuyện buồn? - Ảnh chỉ mang tính minh họa: từ Internet
Sự quan tâm, động viên con cái là xa xỉ?
Những khó khăn về cuộc sống vật chất nếu không được bố mẹ thầy cô định hướng, quan tâm rất dễ dẫn đến như suy nghĩ tiêu cực của trẻ nhỏ. Mới lớp 7 mà mỗi đứa trẻ phải thức khuya dậy sớm cơm nước lo cho gia đình như một người lớn thực thụ. Điều đó có thể khiến các em cảm thấy cuộc sống thật cơ cực, không có tương lai. Nếu những người lớn càng thờ ơ thì thật là tai hại.
Bên cạnh đó các em còn có sự đồng cảm ủng hộ nhau thì điều các em cùng tìm đến cái chết là điều dễ xảy ra. Chia buồn với gia đình, và cũng là lời cảnh tỉnh cho xa hội. Đó là điều kiện vật chất, là sự thờ ơ của người lớn chúng ta. Bố mẹ, gia đình luôn theo một mô típ cũ dễ hiểu là: Con tự lớn, tự khôn, trong đau khổ mới thành người.
Dù thương con nhưng vì điều kiện nên đã vô tình thờ ơ và coi sự quan tâm động viên về tinh thần là điều xa xỉ. Mặt khác là sự ảnh hưởng của lối sống hiện đại: sách báo, tivi, phim ảnh... cho các em thấy cuộc sống mình cần có thay đổi. Về cái chết, về kiếp khác, thiên đường... Người thầy cũng đóng vai trò lớn trong việc quan tâm và điều chỉnh tâm lý cho con trẻ, đặc biệt là giai đoạn như học sinh lớp 7.
Những bài học về đạo đức, về tình người, về sự cố gắng vượt qua dan khổ. Những bài học về cuộc sống thực, về cái hiện hữu cần được nhấn mạnh và chú trọng để định hướng tâm hồn cho con trẻ.
một số ý kiên:
Đổ sông bể công sinh thành dưỡng dục
Tôi rất tiếc cho 3 em vì các em đã tìm tới cái chết khi còn quá trẻ. Nhưng người mà tôi thương nhất và muốn thông cảm nhất là ba mẹ của các em, và tôi trách các em tại sao lại suy nghĩ nông cạn quá? Các em có biết rằng hành động đó là quá ích kỷ?
9 tháng mang nặng đẻ đau của mẹ, mười mấy năm trời nuôi dưỡng của mẹ cha... Thế mà các em lại coi nhẹ cái mạng sống của mình chỉ vì những nỗi buồn của riêng mình. Đồng ý rằng, cũng rất thông cảm và rất thương vì lúc đó các em đang có những trầm cảm khó nói, nhưng các em à, cuộc sống luôn có những khó khăn mà?
NGUYỄN THANH NGÂN
Đến bao giờ điều này thành hiện thực?
Giáo dục nên chú trọng hơn!
Cấp dưới (từ 1-12) thì giáo dục chỉ chú trọng đến văn hóa, còn lên cao đẳng, đại học thì lại chú trọng vào chuyên môn. Còn môn giáo dục công dân thì chỉ học cho có, môn tâm lý thì không thấy.
Bởi vậy có rất nhiều vấn đề học sinh không biết xử lý thế nào? Chia sẻ thế nào? Chia sẻ cho ai? Vào thời gian nào? Kết quả với sự non nớt của tuổi thơ nghĩ là không còn lối thoát nên đã xảy ra sự việc đau lòng như vậy. Đã đến lúc gia đình và nhà trường nên xem trọng hơn nữa (về chất lượng) việc học của con em mình.
MAI VĂN GIÀU
Lỗi của tất cả!
Đây là lỗi của gia đình, bạn bè và giáo viên chủ nhiệm! Dường như họ đã biết trước điều gì, nhưng không ai xem xét, giúp đỡ.
Thật đáng buồn cho những đứa trẻ và chia sẻ cùng ba gia đình, mong rằng sẽ không thể tái diễn.
LƯU CÔNG HỒNG
Cha mẹ hãy làm bạn của con
Thật là một sự việc hết sức đau lòng. Gia đình cần hiểu chia sẻ và tháo gỡ những khó khăn mà các em gặp phải. Đôi khi những suy nghĩ chưa chín chắn sẽ làm các em bế tắc không lối thoát.
Cha mẹ hãy là những người bạn và dành nhiều thời gian hơn cho các em. Ở trường thì thầy cô nhất là thầy cô chủ nhiệm cần chú ý những biểu hiện tiêu cực của hs để tìm cách giải quyết cũng như động viên kịp thời.
NGO TRUNG KIEN
Chính người lớn đẩy con trẻ đến cái chết
Tôi cũng có con gái năm nay học lớp 7. Cháu cũng giống như ba em học sinh trên, chăm ngoan và học giỏi. Nhiều khi có nhiều chuyện buồn trong trường, cháu thường về nhà và chia sẻ với gia đình, và tôi cũng lựa lời mà an ủi cháu.
Tôi nghĩ trong chuyện này, ba mẹ là người có lỗi nhiều nhất, tại sao họ không thường xuyên hỏi han các cháu về chuyện trường lớp, hay gia đình đã có những hành động gì để cháu suy nghĩ và làm điều dại dột như vậy? Tôi thiết nghĩ, nguyên nhân mọi cái chết đau lòng của giới trẻ ngày nay đều do người lớn chúng ta ra cả mà thôi.
Cái chết của cả ba học sinh lớp 7 Trường THCS Phan Chu Trinh, tỉnh Đắk Nông dường như đã được chuẩn bị từ trước. Cả ba là bạn thân của nhau, học lớp 7A2, cùng học khá, giỏi.
Nguyễn Thị Mỹ Hạnh, Lê Thị Bích Loan, Nguyễn Thị Cẩm Nhung là bạn thân học cùng lớp 7A2, Trường THCS Phan Chu Trinh.
Những người thân của Nguyễn Thị Mỹ Hạnh vẫn chưa hết sốc và bàng hoàng trước cái chết bất ngờ của Hạnh. Người mẹ trẻ cứ thảm thiết kêu tên con gái, rồi lại ngất xỉu trong vòng tay của người thân.
Người nhà Hạnh cho biết ở nhà em rất ngoan, nghe lời ông bà, cha mẹ, thường xuyên giúp việc nhà và trông em, trước khi đi học bao giờ Hạnh cũng vòng tay chào hết người thân trong nhà rồi mới đi. Thời gian vừa qua cũng không có gì thay đổi. Gia đình không nghe thầy cô phán ảnh gì về em, ngoài việc học giỏi và nghe lời thầy cô, cuối năm đều được học sinh khá.
Bố Hạnh, ông Nguyễn Duy Lân, cho biết: "Sáng xảy ra sự việc, Hạnh dậy dọn cơm cho cả nhà ăn, rồi chuẩn bị sách vở đi học, chào bố mẹ và chào đứa em út "Hiếu ơi, chị đi học đây", rồi lấy xe đạp đi học như bình thường".
Khi Hạnh mất, gia đình thấy trong cặp em có cuốn nhật ký "những bí mật không thể bật mí" được ghi trong cuốn vở từ học kỳ 2, năm học lớp 7. Trong đó kể về những niềm vui, nỗi buồn trong mối quan hệ bạn bè. Những suy nghĩ riêng và nỗi buồn không chia sẻ cùng ai. Trong một trang nhật ký Hạnh viết: "Sắp đến ngày chia tay cuộc đời, mình sẽ có một thế giới mới".
Anh Lục Tiến Thân, người thân em Hạnh, nói: "Gia đình rất bất ngờ khi đọc được những thông tin của em trong cuốn nhật ký, nó khác xa so với những biểu hiện của em ở gia đình, khi gặp gỡ nói chuyện với người thân".
Theo người nhà em Hạnh, còn có các bức thư kẹp trong cuốn sách lịch sử của các em đã được các cơ quan chức năng thu giữ, cùng chai nước cam được cho là nước các em đã uống trước khi chết.
Gia đình em Lê Thị Bích Loan đang sống trong cảnh buồn rầu khi người mẹ trẻ của em vừa mới qua đời được 37 ngày. Anh Lê Sỹ Tuất, bố của Loan, cho biết: "Gia đình đang rất sốc trước sự việc này, mẹ Loan chết, giờ đây con lại như thế này. Ở nhà Loan rất ngoan, nghe lời bố, thường xuyên dậy sớm lo cơm nước cho gia đình, rồi cùng em đi học. Sáng xảy ra sự việc, tôi đang ngủ thì cháu chào tôi đi học, không có biểu hiện gì lạ cả, khi nghe nhà trường báo tin tôi không tin nổi".
Anh Nguyễn Sỹ Diệu, bố của Nhung, cũng cho biết: "Nhung vẫn đi học như bình thường, về nhà ngoan ngoãn thường xuyên phụ giúp gia đình đi mua đồ gia vị vì gia đình bán quán nhậu".
Chị Trần Thị Trang, hàng xóm em Nhung, kể: "Sáng nào em cũng đến đây mua bánh mì ăn sáng, lúc nào cũng thấy em tươi cười, mua xong thường nói "chào chị em đi học", rất lễ phép. Tôi thật sự bất ngờ khi nghe thông tin em Nhung chết".
Theo cô giáo chủ nhiệm Trần Thị Nhài, ở trường các em rất ngoan, nghe lời thầy cô và chuyên cần trong học tập. Ba em này đều là học sinh khá, giỏi của trường trong nhiều năm liền.
Nhiều học sinh chứng kiến sự việc ngày 17-3 kể lại hết tiết 4, Hạnh, Nhung, Loan khoác tay nhau đi xuống nhà vệ sinh, có giấu một chai nước cam trong áo khoác, một lát sau cả ba khoác tay nhau đi ra, được một đoạn Hạnh chạy trước lên lớp và ngã vào các bạn nam đang đứng chơi, còn Nhung và Loan ngã tại sân trường. Trước đó, vào hôm thứ năm, các bạn đang chuẩn bị uống chai nước lọc, nghi là có thuốc độc nên một số bạn trong lớp đã ngăn cản và đổ đi.
Trong cuốn nhật ký của Nhung được viết năm 2010, và trong cuộc sống đời thường mà cô Nhài giáo viên chủ nhiệm cho biết thì hai năm nay Nhung có tư tưởng chán chường, do hoàn cảnh gia đình.
Theo bạn học cùng lớp, Nhung là một trong những học sinh giỏi của trường, và thời gian gần đây trong lúc nói chuyện cùng bạn bè Nhung nói "Tao chết, tao hiện về chỉ bài cho mấy đứa bay"...
Cái chết của các em đã để lại nỗi bất hạnh to lớn cho gia đình và thực sự là sự kiện đáng báo động cho gia đình và nhà trường trong quá trình tiếp cận, giải quyết tâm lý cho trẻ bước vào tuổi mới lớn.
******************************************************************************
Cơ quan chức năng chưa có kết luận chính thức nên chưa thể có nhận định chính xác về tác nhân để các em tự tử. Tuy nhiên, với thông tin hiện có, cần lưu ý về hai vấn đề: Tâm lý lứa tuổi và tâm lý nhóm.
Ở lứa tuổi từ lớp 4 đến lớp 7, các em rất dễ hoang mang trước lời la mắng, đe dọa của người lớn. Từ sự hoang mang ấy các em rất dễ đi đến những quyết định nông nổi. Trong thực tế có học sinh lớp 5 vì lỗi viết chữ xấu bị cô giáo dọa sẽ lột da đã hoang mang đòi bỏ học, phải điều trị tâm lý nhiều tháng mới qua khỏi.
Trong trường hợp này, ba em quá thân thiết với nhau nên dễ phát sinh tâm lý nhóm, khi một em đưa ra quyết định quyết liệt, các em khác sẽ cùng làm theo. Có thể nếu chỉ một mình các em sẽ hành xử khác nhưng khi thành quyết định của nhóm, các em sẽ cùng làm.
Một chuyên gia tâm lý ẩn danh
Nhiều học sinh tự tử trong hai tháng qua
Một nam sinh lớp 8 THCS Thái Sơn (Nghệ An) giận mẹ la mắng nên treo cổ trên cành xoan tự tử.
Một nữ sinh trường THCS tại Cẩm Giàng, Hải Dương nhảy sông tự tử do trước đó bị một chủ shop quần áo nghi ngờ lấy đồ và có những lời lẽ không hay.
Một nữ sinh lớp 12 chuyên Anh Trường THPT chuyên LHP (Nam Định) vốn là một học sinh khá giỏi và ngoan hiền đã tự tử tại ký túc xá.
Một nữ sinh lớp 12 ở huyện Đông Hưng, Thái Bình đã nhảy lầu tự tử vì cô giáo bắt chép phạt chưa đúng.
LA tổng hợp
Từng có vụ học sinh tự tử tập thể
14 giờ ngày 7-10-2005, giáo viên Trường THCS thị xã Bến Tre phát hiện ba học sinh 12 tuổi gồm: VTY, PCT, DTU đang học có dấu hiệu buồn ngủ. Giáo viên hỏi nguyên nhân, một em trả lời đã uống thuốc ngủ để chết vì buồn gia đình. Các em đã được đi cấp cứu tại bệnh viện tỉnh.
Trước đó, ba học sinh này được giáo viên chủ nhiệm yêu cầu làm bản tự kiểm điểm về kết quả học tập không tốt và buộc phải đưa cho phụ huynh ký tên vào. Các em không dám mang về cho bố mẹ xem nên rủ nhau uống thuốc tự tử
...................................................................................................................................................................
Ba học sinh tự tử: Tiếng kêu cứu không được đáp trả
TP - TS tâm lý Nguyễn Kim Quý cho biết: Điều gây sốc, đau đớn nhất đối với dư luận nói chung và gia đình của ba học sinh trong vụ tự tử tập thể là trước đó có tiếng kêu cứu, tự tử không thành của các em nhưng không được lắng nghe, chia sẻ, giúp đỡ.
Trước khi chết, bản năng sống trong mỗi con người trỗi dậy, thôi thúc con người chống lại bản năng chết.
Đó là tâm trạng chán nản của em Nhung trong 2 năm trước đó và thời gian gần đây trong lúc nói chuyện cùng bạn bè: “Tao chết, tao hiện về chỉ bài cho mấy đứa bay”; Là tâm sự “những bí mật không thể bật mí” của em Hạnh ghi chép trong những trang vở; Là hành động của Nhung 2 ngày trước đó, từng mang chai nước lên lớp và nói “trong này có thuốc độc” rồi nói muốn gặp bạn bè lần cuối để cả 3 cùng ra đi.
Nhưng đáng tiếc, tiếng kêu cứu không được đáp trả nên vụ tự tử đã xảy ra. Nếu bạn bè, nhà trường quan tâm diễn biến, hỗ trợ, chắc chắn các em không phải chết đau đớn như vậy.
Là chuyên gia cố vấn của đường dây tư vấn, hỗ trợ trẻ em (Bộ LĐTB&XH), chúng tôi từng giải cứu hàng trăm trường hợp các em có ý định tự tử. Trong lúc tuyệt vọng, chỉ cần có người chia sẻ, lắng nghe và gỡ rối cùng các em, kết cục đau lòng sẽ không xảy ra.
Theo TS Quý, qua vụ việc này cho thấy các em đang thiếu tư vấn tâm lý học đường. Tại các trường phổ thông cần có phòng tư vấn tâm lý học đường. Các em có những tâm sự, khúc mắc không biết thổ lộ tâm sự cùng ai.
Người mà các em thổ lộ tâm sự thường là bạn cùng lứa nhưng kinh nghiệm, vốn sống như nhau nên bạn cũng không giúp gì được cho các em.
Phải có phòng tư vấn tâm lý học đường mà ở đó các em dễ dàng thổ lộ tâm sự và được giữ bí mật tuyệt đối, đáng tin cậy, từ đó nhận được những lời khuyên hữu ích.
Bên cạnh đó việc người lớn thấu hiểu tâm lý hành động a dua theo nhóm của học sinh chưa thật đúng mực.
Tâm lý chung ở tuổi dậy thì là tính tự ái cao, các em muốn khẳng định làm người lớn, tự quyết các vấn đề của mình và muốn sống theo thế giới mà các em cho rằng tốt nhất.
Tuy nhiên, các em lại chưa phải là người lớn và người lớn vẫn coi các em là trẻ con khiến trẻ bị rơi vào mâu thuẫn. Khi đó, cộng hưởng thêm lý do gây chán chường khác như khúc mắc trong quan hệ bạn bè, thầy cô, trẻ rất dễ hành động bột phát.
| Cần có phòng tư vấn học đường tại các trường phổ thông (ảnh chỉ có tính minh họa). |
Cách xử lý mâu thuẫn ở lứa tuổi là tự xâm chích mình. Xâm chích mức nhẹ nhất là tự cắt tay, gây đau đớn thể xác. Đỉnh cao của cơ chế tự vệ lứa tuổi này là giải pháp tự tử để giải quyết mâu thuẫn.
Theo TS Quý, số vụ tự tử tập trung cao nhất ở tuổi 13 - 16. Lứa tuổi dậy thì có diễn biến tâm lý phức tạp nhất trong quá trình phát triển nhân cách, trưởng thành của giới trẻ.
Thực tế cho thấy, tỷ lệ trẻ ở lứa tuổi này tự tử cao nhất. Tâm lý trẻ tuổi này bồng bột, hiếu thắng và suy nghĩ nông cạn nên không nghĩ đến hậu quả. Khi gặp bế tắc chỉ muốn giải quyết thật nhanh để thoát khỏi bế tắc đó.
Cũng theo TS Quý, một vấn đề khác đáng chú ý ở các em tuổi từ 12 - 16 là các em coi trọng vai trò đặc biệt của tình bạn, sống chết có nhau. Ít gia đình biết được là tình bạn ở lứa tuổi này được xếp vị trí quan trọng nhất, hơn cả cha mẹ, thầy cô.
Khi một em cảm thấy không được đối xử công bằng trong gia đình, nhà trường, không được thấu hiểu hay lo sợ bị trách mắng, các em rất dễ chán nản, tuyệt vọng và nảy sinh ý định tự tử của một em sẽ kéo theo cả nhóm chơi thân với nhau cùng hành động.
Đây là quy luật lây lan về mặt tình cảm nên gia đình, nhà trường đặc biệt lưu tâm.
TS. Nguyễn Kim Quý, chuyên gia đường dây tư vấn, hỗ trợ trẻ em (Cục Bảo vệ trẻ em, Bộ LĐ-TB&XH) phân tích: Ở tuổi này, trẻ coi tình bạn là số 1 nên thường chia sẻ vui buồn, thậm chí sống chết có nhau nên dẫn đến việc rủ nhau tự tử mà không nghĩ đến hậu quả khôn lường. Việc 3 HS tự tử ngày 17/3 có thể là giọt nước tràn ly do nhiều thứ bị tích tụ, dồn nén lại. Ví dụ, trong nhóm có một cháu mẹ vừa mới mất nên sẽ bị hụt hẫng, khủng hoảng, rồi thêm chuyện mất sổ đầu bài…
Theo TS. Nguyễn Kim Quý, có 4 nguyên nhân dẫn đến việc gần đây xảy ra nhiều vụ HS tự tử: Thứ nhất, về phía nhà trường, nhiều thầy cô không hiểu tâm lý của học trò, luôn áp đặt và không quan tâm đến nhu cầu của trẻ, dẫn đến có kết luận, ứng xử không đúng khiến cho HS uất ức, tổn thương, xấu hổ trước bạn bè. Những em thần kinh yếu không chịu nổi đã tự tử.
Thứ hai, về phía gia đình, nhiều bậc phụ huynh không hiểu tâm lý con mình, những thay đổi tâm sinh lý và chưa biết chia sẻ, truyền kinh nghiệm sống cho con, trong khi trẻ thường lên mạng và thấy nhiều thần tượng "sao" Hàn Quốc tự tử nên dễ có tâm lý sai lệch.
Thứ ba, ở góc độ xã hội, nhiều khi đọc báo, xem phim thấy có nhiều hành vi tự tử nhưng lại không có những phân tích nguyên nhân, hậu quả thấu đáo, thiếu định hướng… nên đã gây tác dụng ngược, khiến cho trẻ coi hành vi tự tử là để giải quyết bế tắc.
Thứ tư, trẻ muốn khẳng định mình nhưng lại bị người lớn trấn áp. Điều này gây tâm lý tự vệ, nhiều trẻ đã tự rạch tay để được đau đớn; hoặc nặng hơn là tự tử để giải tỏa.
Hiện nay, các trường sư phạm cũng có môn tâm lý giáo dục nhưng thời gian học ngắn, nặng về lý thuyết, ít thực hành tình huống dẫn đến cứng nhắc… Đây là tiếng chuông cảnh tỉnh đối với các trường sư phạm cần nâng cao chất lượng bộ môn tâm lý, tránh dạy quá chung chung khiến cho giáo viên ra trường khó vận dụng khi bước vào thực tế giảng dạy. Các trường sư phạm cần cấu trúc lại chương trình bộ môn tâm lý, có những nghiên cứu về những vấn đề rối loạn hành vi, trầm cảm, tự tử của trẻ.
Trường THPT dân lập Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội) là một trong những trường hiếm hoi có phòng tư vấn học đường gần 10 năm nay. Với kinh nghiệm của mình, TS. Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội Tâm lý Giáo dục Hà Nội, Hiệu trưởng Trường THPT Đinh Tiên Hoàng cho rằng, với bộ môn tâm lý, thì trường sư phạm dạy qua loa, sinh viên cũng không có ý thức học môn này.
“Theo tôi, trường sư phạm cũng như ngành y đều liên quan đến con người, cần phải học 5 năm chứ không phải 4 năm. Điều này rất cần thiết khi xã hội đang có nhiều biến động ảnh hưởng lớn đến trẻ. Dạy kỹ năng sống hiện nay gặp 2 cái khó, một là thời gian bị hạn hẹp, hai là giáo viên chủ yếu dạy lý thuyết mà với môn kỹ năng sống, HS cần phải trải nghiệm nhiều” - thầy Nguyễn Tùng Lâm đề xuất./.
Không chỉ gia đình mà thầy cô, và người dân xung quanh đều rất bàng hoàng trước cái chết chưa lý giải của ba nữ sinh lớp 7 trường Phan Chu Trinh (xã Đăk Săk, huyện Đăk Mil, Đăk Nông).
3 nữ sinh lớp 7 tự tử: Còn nhiều bí ẩn
8:58 AM Thứ hai, ngày 19 tháng ba năm 2012- Chuyên mụcTin tức|Sự kiện hàng ngày |
Không chỉ gia đình mà thầy cô, và người dân xung quanh đều rất bàng hoàng trước cái chết chưa lý giải của ba nữ sinh lớp 7 trường Phan Chu Trinh (xã Đăk Săk, huyện Đăk Mil, Đăk Nông).
Sáng 17/3, sau khi học hết tiết 4, thầy trò Trường Phan Chu Trinh phát hiện cùng lúc 3 nữ học sinh lớp 7A2 là Lê Thị Bích Loan, Nguyễn Thị Cẩm Nhung và Nguyễn Thị Mỹ Hạnh té xỉu, sùi bọt mép. Ngay lập tức các em được đưa đến trung tâm y tế huyện để cấp cứu. Thế nhưng, chỉ trong vòng 30 phút kể từ khi xảy ra vụ việc, cả ba học sinh này đều tử vong.
Ngay sau đó, công tác điều tra được Cơ quan Công an huyện tiến hành. Nhưng ngoài một chai nước cam uống dở, và một số bức thư các em viết cho nhau với nội dung “rủ nhau tự vẫn”, nguyên nhân cái chết bất thường này vẫn chưa được xác định.
Cũng theo em Kiều và nhiều học sinh Lớp 7A2, cả 3 học sinh này đều học khá, giỏi, trong đó Nhung đang là lớp phó học tập của lớp. “Cả ba bạn đều rất hiền lành, ngoan ngoãn” - một học sinh cho biết.
Nỗi đau ở lại
Ngày 18/3, lãnh đạo Sở GD-ĐT Đăk Nông, chủ tịch, phó chủ tịch huyện Đăk Mil, tập thể thầy cô giáo Trường Phan Chu Trinh cùng bà con xóm giềng đã đến động viên chia sẻ nỗi đau với các gia đình học sinh. Nhưng dường như nỗi đau của họ khó có thể vơi đi.
Trong căn nhà cấp 4 tuềnh toàng ở thôn Thọ Hòa, xã Đức Mạnh, huyện Đăk Mil, anh Nguyễn Duy Lân - bố cháu Hạnh, như người mất hồn trước quan tài con gái. Vợ chồng anh Lân làm công nhân cao su. Bao nhiêu tiền bạc gần như anh chị dồn hết cho 3 đứa con ăn học. Hạnh là đứa sống tình cảm, ngoan ngoãn và giỏi giang hơn cả. Không chỉ người trong nhà mà xóm giềng đều yêu mến cháu. Thế mà…
“Nó học giỏi nhất nên cũng được cưng chiều nhất. Tôi hy vọng rất nhiều vào nó. Vậy mà, chẳng hiểu sao nó lại bỏ tôi đi…” - anh Lân rưng rức.
Cũng như anh Lân, vợ chồng ông Nguyễn Sỹ Diệu (thôn Xuân Phong, xã Đức Minh, Đăk Mil) cũng tất bật sớm hôm với cái quán hàng bé xíu để lo cho 3 đứa con ăn học. Có đứa con gái duy nhất Cẩm Nhung nết na, ngoan hiền lại chịu thương chịu khó, nên ông Diệu rất hãnh diện dù mình nghèo.
“Sáng nào cũng vậy, nó thức dậy là dọn dẹp nhà cửa, tưới rau cho mẹ rồi nhịn đói đến trường. Sợ nó học hành sa sút, vợ chồng tôi không cho nó làm lụng nhiều. Nhưng nó vẫn làm và vẫn luôn là học sinh giỏi”- ông Diệu tâm sự. Còn bà Hoàng Thị Linh - mẹ Nhung, sau khi nhận hung tin đã nằm liệt giường, suốt hai ngày chưa nuốt nổi miếng cháo.
So với ông Diệu và anh Lân, nỗi đau của ông Lê Sỹ Tuất (thôn Xuân Hòa, xã Đức Minh) - bố cuả Bích Loan có lẽ là lớn hơn cả. Đúng 36 ngày trước vợ ông đột ngột ra đi sau cơn bạo bệnh và giờ là Loan - đứa con gái duy nhất mà ông rất yêu thương. Đám tang con xong, đầu ông Tuất đã bạc thêm mấy phần. Vào Đăk Nông lập nghiệp với hai bàn tay trắng, đến nay, ông Tuất vẫn hoàn trắng tay. Nhà có vài sào rẫy đã bán lo bệnh cho vợ. Ngôi nhà vách ván mà ba cha con ông đang sống cũng là mượn của bà con...
Ngày 18/3, phóng viên có mặt tại Đăk Mil, đến đâu cũng thấy người ta bàng hoàng, chung một nỗi xót thương cho ba đứa trẻ ra đi ở tuổi 13 - 14
Người dân huyện Đắk Mil - Đắk Nông chưa hết bàng hoàng vì 3 nữ sinh Trường THCS Phan Chu Trinh (xã Đắk Sắk, huyện Đắk Mil) hẹn nhau chết cùng một lúc vào trưa ngày 17/3, thì nay lại càng bất ngờ với tin: Các em tự tử vì đánh mất sổ đầu bài, sợ cô giáo phạt.
Ngay sau đó, công tác điều tra được Cơ quan Công an huyện tiến hành. Nhưng ngoài một chai nước cam uống dở, và một số bức thư các em viết cho nhau với nội dung “rủ nhau tự vẫn”, nguyên nhân cái chết bất thường này vẫn chưa được xác định.
Ông Nguyễn Sỹ Diệu bên bàn thờ đứa con yêu quý của mình
Em Hồ Thị Thanh Kiều, bạn học của ba nữ sinh này cho biết, cách đó 2 ngày, Nhung đến lớp và mang theo một chai nước. Sau buổi học Nhung nói với các bạn gái “sẽ đi mãi”. “Lúc này, cháu thấy Loan và Hạnh ôm Nhung khóc. Các bạn chứng kiến chuyện này đã giật lấy chai nước đổ đi và dọa sẽ mách thầy cô. Nhưng sau đó hình như chẳng ai báo lại cho thầy cô” - Kiều kể lại.Cũng theo em Kiều và nhiều học sinh Lớp 7A2, cả 3 học sinh này đều học khá, giỏi, trong đó Nhung đang là lớp phó học tập của lớp. “Cả ba bạn đều rất hiền lành, ngoan ngoãn” - một học sinh cho biết.
Nỗi đau ở lại
Ngày 18/3, lãnh đạo Sở GD-ĐT Đăk Nông, chủ tịch, phó chủ tịch huyện Đăk Mil, tập thể thầy cô giáo Trường Phan Chu Trinh cùng bà con xóm giềng đã đến động viên chia sẻ nỗi đau với các gia đình học sinh. Nhưng dường như nỗi đau của họ khó có thể vơi đi.
Trong căn nhà cấp 4 tuềnh toàng ở thôn Thọ Hòa, xã Đức Mạnh, huyện Đăk Mil, anh Nguyễn Duy Lân - bố cháu Hạnh, như người mất hồn trước quan tài con gái. Vợ chồng anh Lân làm công nhân cao su. Bao nhiêu tiền bạc gần như anh chị dồn hết cho 3 đứa con ăn học. Hạnh là đứa sống tình cảm, ngoan ngoãn và giỏi giang hơn cả. Không chỉ người trong nhà mà xóm giềng đều yêu mến cháu. Thế mà…
| Chiều 18/3, Thiếu tướng Võ Văn Đủ - Giám đốc Công an tỉnh Đăk Nông, cho biết: “Bước đầu cơ quan điều tra đã lấy lời khai các nhân chứng liên quan, thu thập các chứng cứ liên quan, gồm một chai nước, một số bức thư... và xác định khả năng cái chết của 3 học sinh này là do tự tử. Hiện Cơ quan điều tra vẫn chưa xác định được trong chai nước chứa chất gì. Chúng tôi sẽ gửi ngay mẫu nước này đến Viện Khoa học hình sự để giám định sau đó mới có kết luận cụ thể về vụ việc”. |
Cũng như anh Lân, vợ chồng ông Nguyễn Sỹ Diệu (thôn Xuân Phong, xã Đức Minh, Đăk Mil) cũng tất bật sớm hôm với cái quán hàng bé xíu để lo cho 3 đứa con ăn học. Có đứa con gái duy nhất Cẩm Nhung nết na, ngoan hiền lại chịu thương chịu khó, nên ông Diệu rất hãnh diện dù mình nghèo.
“Sáng nào cũng vậy, nó thức dậy là dọn dẹp nhà cửa, tưới rau cho mẹ rồi nhịn đói đến trường. Sợ nó học hành sa sút, vợ chồng tôi không cho nó làm lụng nhiều. Nhưng nó vẫn làm và vẫn luôn là học sinh giỏi”- ông Diệu tâm sự. Còn bà Hoàng Thị Linh - mẹ Nhung, sau khi nhận hung tin đã nằm liệt giường, suốt hai ngày chưa nuốt nổi miếng cháo.
So với ông Diệu và anh Lân, nỗi đau của ông Lê Sỹ Tuất (thôn Xuân Hòa, xã Đức Minh) - bố cuả Bích Loan có lẽ là lớn hơn cả. Đúng 36 ngày trước vợ ông đột ngột ra đi sau cơn bạo bệnh và giờ là Loan - đứa con gái duy nhất mà ông rất yêu thương. Đám tang con xong, đầu ông Tuất đã bạc thêm mấy phần. Vào Đăk Nông lập nghiệp với hai bàn tay trắng, đến nay, ông Tuất vẫn hoàn trắng tay. Nhà có vài sào rẫy đã bán lo bệnh cho vợ. Ngôi nhà vách ván mà ba cha con ông đang sống cũng là mượn của bà con...
Ngày 18/3, phóng viên có mặt tại Đăk Mil, đến đâu cũng thấy người ta bàng hoàng, chung một nỗi xót thương cho ba đứa trẻ ra đi ở tuổi 13 - 14
Người dân huyện Đắk Mil - Đắk Nông chưa hết bàng hoàng vì 3 nữ sinh Trường THCS Phan Chu Trinh (xã Đắk Sắk, huyện Đắk Mil) hẹn nhau chết cùng một lúc vào trưa ngày 17/3, thì nay lại càng bất ngờ với tin: Các em tự tử vì đánh mất sổ đầu bài, sợ cô giáo phạt.
Sáng ngày ngày 17/3, em Lê Thị Bích Loan, Nguyễn Thị Cẩm Nhung và Nguyễn Thị Mỹ Hạnh, (cùng SN 1998, học lớp 7A2 ) vẫn đi học bình thường. Khoảng 10 giờ cùng ngày các em cùng với bạn bè ra giải lao trước giờ sinh hoạt lớp. Khoảng 30 phút sau nhiều học sinh phát hiện 3 em ngất xỉu gần khu vực nhà vệ sinh.
Dù đã được đưa đi cấp cứu nhưng các em đã tử vong sau đó khoảng 30 phút.
Ngay sau khi xảy ra vụ việc, cơ quan công an đã tiến hành khám nghiệm tử thi, thu giữ cặp sách và một chai nước cam đã uống gần hết.
Theo gia đình của 3 học sinh khi ngửi miệng 3 em không có mùi của thuốc sâu, thuốc cỏ nên thứ các em uống phải là chất kịch độc… Theo những người dân ở đây thì có thể các em đã pha chất dùng làm bả chó vào chai nước cam rồi cùng nhau uống.
Một số bạn học cho biết, trước đó vào sáng ngày 15/3, em Nguyễn Thị Cẩm Nhung đã mang tới lớp một chai nước suối và nói “trong này có thuốc độc. Hôm nay đến gặp bạn bè lần cuối để cả 3 cùng ra đi”. Khi Nhung cầm chai nước ra đưa lên uống thì được bạn can ngăn, cướp lấy chai nước đem đổ đi.
Tự tử vì làm mất sổ đầu bài?
Theo người nhà 3 em, các em đều là những học sinh chăm ngoan, học khá giỏi, trong đó Nguyễn Thị Cẩm Nhung học giỏi nhất lớp nên được bầu làm lớp phó học tập. Những ngày trước lúc các em tự tử gia đình không la mắng gì các em.
Ông Lê Sĩ Tuất, bố của em Lê Thị Bích Loan cho biết: Gia đình có 3 người con, Loan là con út cũng là con gái duy nhất trong gia đình. “Sau khi mẹ cháu mất (hơn 1 tháng nay - PV), tôi và các anh cháu dồn hết tình thương cho cháu. Vậy mà không hiểu vì sao cháu lại dại dột như vậy”, ông Tuất nghẹn ngào kể.
Từ những việc tưởng chừng như “vô hại” nhưng có những học sinh lại giải quyết bằng cách tìm đến cái chết. Qua nhiều vụ HS tự tử cho thấy, đã đến lúc cần nhìn lại cách ứng xử giữa thầy và trò, các bậc phụ huynh cần quan tâm đến con em mình hơn.
Hàng loạt vụ học sinh (HS) tự tử diễn ra gần đây đa số đều gắn liền với những nguyên nhân tưởng chừng rất đơn giản. Từ chuyện bị nghi ngờ ăn cắp, bố mẹ mắng vì học hành chểnh mảng, hay bị thầy cô la mắng, xúc phạm, các em này đều giải quyết một cách bồng bột đó là tìm đến cái chết. Sự ra đi của các em nhằm giải quyết các vấn đề như: chứng minh mình trong sạch, sức chịu đựng có giới hạn nên muốn thoát khỏi cảnh này…
Kỹ năng sống quá yếu?
Vấn đề kỹ năng sống (KNS) trong trường học lâu nay được cập đến nhiều và ngành giáo dục cũng thừa nhận khâu này đang còn yếu. Bản chất của KNS là kỹ năng tự quản lý bản thân và kỹ năng xã hội cần thiết để cá nhân tự lực trong cuộc sống, học tập và làm việc hiệu quả... Nói cách khác, KNS là khả năng làm chủ bản thân của mỗi con người, khả năng ứng xử phù hợp với những người khác và với xã hội, khả năng ứng phó trước các tình huống của cuộc sống.
Việc giáo dục KNS góp phần giải quyết tình trạng trẻ thụ động, không biết ứng phó trong những hoàn cảnh nguy cấp, không biết cách tự bảo vệ bản thân trước nguy hiểm, thậm chí không biết cách tìm kiếm sự giúp đỡ...
Trên thực tế, việc giáo dục KNS cho HS được ngành giáo dục đặt ra từ lâu, nhưng cho đến nay Bộ GD-ĐT chưa ban hành một bộ chuẩn nào về khâu này để định hướng chung nên mỗi trường có một cách dạy riêng. Phần lớn việc giáo dục KNS tại các trường học mới chỉ dừng lại ở các tiết học giáo dục công dân.
Không ít ý kiến cho rằng, các trường học hiện nay đã quá nặng về dạy kiến thức, ít quan tâm đến việc giáo dục KNS cho HS dẫn đến có một bộ phận HS trong các trường thiếu hụt hiểu biết về môi trường xung quanh, về ứng xử cần thiết trong cuộc sống. Điều này cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến những bất cập trong hành vi, lối sống đạo đức của nhiều HS.
Nói là thế, nhưng vụ nữ sinh tự tử vừa qua ở Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, TP Nam Định khiến nhiều người phải đánh giá lại những hiện tượng HS tự tử vừa qua có phải do khâu kỹ năng sống của HS quá yếu hay không?
Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong có một môi trường học tập không tạo áp lực cho HS, các em học vì niềm đam mê và yêu thích. Để giúp các em luôn cảm thấy ham thích học tập, nhà trường đã thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoại khóa sôi nổi như thể thao, võ thuật, nghệ thuật... Hàng tuần, các lớp đều đứng ra tổ chức các chương trình tự biên tự diễn trước toàn trường. Bên cạnh đó, nhà trường cũng thường xuyên mời các chuyên gia tâm lý để tư vấn cho các em HS và thậm chí là các bậc phụ huynh về cách giao tiếp và trò chuyện với con cái trong gia đình.
Lãnh đạo nhà trường thừa nhận: “KNS được trang bị rất nhiều thông qua các hoạt động nhưng việc các HS tiếp thu được đến đâu thì nhà trường cũng không dám khẳng định”.
Đó là chia sẻ của TS Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục Hà Nội. TS Lâm phân tích: “Ở độ tuổi các em HS cấp 2, 3 là giai đoạn phát triển tâm sinh lý. Bên cạnh đó với xu hướng phát triển thì những đối tượng này cũng va chạm nhiều với những áp lực của xã hội. Chính vì thế nếu không sự quan tâm đúng mức thì dễ xảy ra những chuyện đau lòng”.
Cũng theo TS Lâm, nhân cách của con người chịu ảnh hưởng lớn nhất từ môi trường sống. Nếu một đứa trẻ không được giáo dục trong một nền tảng gia đình, nhà trường tốt, không chịu được va đập của xã hội sẽ dễ mắc sai lầm.
“Trong nhà trường hiện nay chỉ dạy học sinh về KNS đơn sơ thôi chưa đủ, bởi những bài học đó chỉ giúp họ có những chuẩn mực trong ứng xử giao tiếp. Điều quan trọng, từ bậc mầm non đến bậc đại học cần nhấn mạnh đến các bài học giá trị sống bao gồm: bình an, tôn trọng, yêu thương, hạnh phúc, trung thực, khiêm tốn, trách nhiệm, giản dị, khoan dung, hợp tác, tự do, đoàn kết” - TS Lâm nói.
Dưới góc độ là hiệu trưởng của một trường THPT, TS Nguyễn Tùng Lâm cũng thẳng thắn nhìn nhận: “Đối với các nước phát triển thì ở trường học người ta lập ra hẳn một phòng tâm lý học được để giải quyết sớm các vấn đề khúc mắc. Tránh để kéo dài khiến HS rơi vào trạng thái bi quan và dễ có suy nghĩ dại dột. Ở Việt Nam thì điều này khó thực hiện hiện được ngay nên trong thời gian tới ngành cần phải quan tâm đến việc bổ trợ thêm giáo viên về kiến thức năng tâm lý để hiểu các em hơn”.
Với dòng xoáy cuộc sống thầy cô ít có thời gian quan tâm đến học trò của mình trong khi các bậc phụ huynh thì lại thường quan niệm “trăm sự nhờ thầy cô”. Khi cả nhà trường và gia đình đều thiếu sự quan tâm cần thiết thì các em chỉ cần một tác động nhỏ đều dẫn đến suy nghĩ bồng bột.
Sự việc nữ sinh nhảy lầu tự tử ở Thái Bình một phần nào đó minh chứng cho điều này. Khi em K.O. thấy hình thức chép phạt mà cô giáo dạy Toán đưa ra không phù hợp và đã có ý kiến với thầy giáo chủ nhiệm nhưng lại không nhận được sự tư vấn cũng như chia sẻ cần thiết. Việc này khiến em rơi vào trạng thái bi quan. Trong khi đó, phía gia đình lại không chia sẻ được với con cái. Và khi bị tác động gây ức chế, em đã tìm đến cái chết.
Theo chị Lê Thị Giang, một bậc phụ huynh ở Hà Nội thì yếu tố gia đình rất quan trọng. Bố, mẹ là người gần gũi với con cái nhất. Nếu có sự quan tâm thì không khó để biết được những biểu hiện thay đổi của con từ chuyện tâm sinh lý đến những vướng mắc trong mối quan hệ bạn bè, thầy cô… Con cái cũng rất mong được chia sẻ với bố mẹ nhưng hiện nay nhiều bậc phụ huynh chủ yếu quan tâm đến kết quả học tập của con. Nếu con điểm cao thì vui mừng, còn điểm không tốt thì lại có những lời lẽ dễ làm con cái tổn thương.
Cũng theo chị Giang, gia đình quan tâm đến con cái sẽ giải quyết được những vấn đề tường chừng nhỏ nhưng tích tụ lâu ngày lại thành lớn. Chẳng hạn nếu con đã có khúc mắc với thầy cô mà không thể hòa giải thì tốt nhất nên xin cho con chuyển trường, bởi cách nghĩ và tư duy ở độ tuổi này thường rất non nớt. Các em được tiếp cận với nhiều luồng thông tin nhưng tiếp nhận điều tốt thì ít còn điều không tốt thì nhiều hơn nên dễ phát sinh những tư tưởng cực đoan.
Chung quan điểm này, TS Nguyễn Tùng Lâm phân tích thêm: “Nhiều gia đình hiện nay thường thả nổi con cái cho nhà trường và bao bọc con quá. Nên khi xảy ra vấn đề nào đó các em thường rơi vào trạng thái bị động và không biết xử lý thế nào”.
Dù đã được đưa đi cấp cứu nhưng các em đã tử vong sau đó khoảng 30 phút.
Ông Nguyễn Sĩ Diệu, bố cháu Nguyễn Thị Cẩm Nhung trước di ảnh con
Trước đó đã tự tử bất thànhNgay sau khi xảy ra vụ việc, cơ quan công an đã tiến hành khám nghiệm tử thi, thu giữ cặp sách và một chai nước cam đã uống gần hết.
Theo gia đình của 3 học sinh khi ngửi miệng 3 em không có mùi của thuốc sâu, thuốc cỏ nên thứ các em uống phải là chất kịch độc… Theo những người dân ở đây thì có thể các em đã pha chất dùng làm bả chó vào chai nước cam rồi cùng nhau uống.
Một số bạn học cho biết, trước đó vào sáng ngày 15/3, em Nguyễn Thị Cẩm Nhung đã mang tới lớp một chai nước suối và nói “trong này có thuốc độc. Hôm nay đến gặp bạn bè lần cuối để cả 3 cùng ra đi”. Khi Nhung cầm chai nước ra đưa lên uống thì được bạn can ngăn, cướp lấy chai nước đem đổ đi.
Tự tử vì làm mất sổ đầu bài?
Theo người nhà 3 em, các em đều là những học sinh chăm ngoan, học khá giỏi, trong đó Nguyễn Thị Cẩm Nhung học giỏi nhất lớp nên được bầu làm lớp phó học tập. Những ngày trước lúc các em tự tử gia đình không la mắng gì các em.
Ông Lê Sĩ Tuất, bố của em Lê Thị Bích Loan cho biết: Gia đình có 3 người con, Loan là con út cũng là con gái duy nhất trong gia đình. “Sau khi mẹ cháu mất (hơn 1 tháng nay - PV), tôi và các anh cháu dồn hết tình thương cho cháu. Vậy mà không hiểu vì sao cháu lại dại dột như vậy”, ông Tuất nghẹn ngào kể.
Người dân đến chia buồn cùng gia đình nạn nhân Hồ Thị Bích Loan
Còn theo ông Nguyễn Sĩ Diệu, bố của cháu Nguyễn Thị Cẩm Nhung, thì rất có thể 3 cháu rủ nhau tự tử vì đã đánh mất sổ đầu bài. Ông Diệu cho biết: Sổ đầu bài lớp là do em Hồ Thị Bích Loan giữ. Ngày mà mẹ mất, Loan có cầm sổ đầu bài lên nhờ Nhung mang tới lớp. Sau đó nghe nói cả 3 cùng thay nhau giữ. “Khoảng 1 tuần trước, cháu Nhung có nói với mẹ cháu là cả 3 đã đánh mất sổ đầu bài. Cô giáo chủ nhiệm nói, các em làm mất sổ đầu bài có thể phải đi tù. Các cháu vô cùng lo lắng và có hỏi một cô giáo bộ môn thì cô này nói là đừng lo, cô chủ nhiệm nóng nên nói vậy chứ không có việc gì. Mẹ cháu cũng đã động viên rồi nhưng không hiểu có vấn đề gì nữa không mà các cháu vẫn cứ rủ nhau tự tử”.Học sinh tự tử: Trách nhiệm thuộc về ai?
7:14 AM Thứ tư, ngày 21 tháng ba năm 2012- Chuyên mụcGiáo dục|
Hàng loạt vụ học sinh (HS) tự tử diễn ra gần đây đa số đều gắn liền với những nguyên nhân tưởng chừng rất đơn giản. Từ chuyện bị nghi ngờ ăn cắp, bố mẹ mắng vì học hành chểnh mảng, hay bị thầy cô la mắng, xúc phạm, các em này đều giải quyết một cách bồng bột đó là tìm đến cái chết. Sự ra đi của các em nhằm giải quyết các vấn đề như: chứng minh mình trong sạch, sức chịu đựng có giới hạn nên muốn thoát khỏi cảnh này…
Kỹ năng sống quá yếu?
Vấn đề kỹ năng sống (KNS) trong trường học lâu nay được cập đến nhiều và ngành giáo dục cũng thừa nhận khâu này đang còn yếu. Bản chất của KNS là kỹ năng tự quản lý bản thân và kỹ năng xã hội cần thiết để cá nhân tự lực trong cuộc sống, học tập và làm việc hiệu quả... Nói cách khác, KNS là khả năng làm chủ bản thân của mỗi con người, khả năng ứng xử phù hợp với những người khác và với xã hội, khả năng ứng phó trước các tình huống của cuộc sống.
Việc giáo dục KNS góp phần giải quyết tình trạng trẻ thụ động, không biết ứng phó trong những hoàn cảnh nguy cấp, không biết cách tự bảo vệ bản thân trước nguy hiểm, thậm chí không biết cách tìm kiếm sự giúp đỡ...
Trên thực tế, việc giáo dục KNS cho HS được ngành giáo dục đặt ra từ lâu, nhưng cho đến nay Bộ GD-ĐT chưa ban hành một bộ chuẩn nào về khâu này để định hướng chung nên mỗi trường có một cách dạy riêng. Phần lớn việc giáo dục KNS tại các trường học mới chỉ dừng lại ở các tiết học giáo dục công dân.
Không ít ý kiến cho rằng, các trường học hiện nay đã quá nặng về dạy kiến thức, ít quan tâm đến việc giáo dục KNS cho HS dẫn đến có một bộ phận HS trong các trường thiếu hụt hiểu biết về môi trường xung quanh, về ứng xử cần thiết trong cuộc sống. Điều này cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến những bất cập trong hành vi, lối sống đạo đức của nhiều HS.
Nói là thế, nhưng vụ nữ sinh tự tử vừa qua ở Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, TP Nam Định khiến nhiều người phải đánh giá lại những hiện tượng HS tự tử vừa qua có phải do khâu kỹ năng sống của HS quá yếu hay không?
Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong có một môi trường học tập không tạo áp lực cho HS, các em học vì niềm đam mê và yêu thích. Để giúp các em luôn cảm thấy ham thích học tập, nhà trường đã thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoại khóa sôi nổi như thể thao, võ thuật, nghệ thuật... Hàng tuần, các lớp đều đứng ra tổ chức các chương trình tự biên tự diễn trước toàn trường. Bên cạnh đó, nhà trường cũng thường xuyên mời các chuyên gia tâm lý để tư vấn cho các em HS và thậm chí là các bậc phụ huynh về cách giao tiếp và trò chuyện với con cái trong gia đình.
Lãnh đạo nhà trường thừa nhận: “KNS được trang bị rất nhiều thông qua các hoạt động nhưng việc các HS tiếp thu được đến đâu thì nhà trường cũng không dám khẳng định”.
Chính vì thế nên việc nữ sinh lớp 12 quyết định giải quyết bế tắc của mình bằng cách treo cổ tự tử tại khu ký túc xá khiến lãnh đạo nhà trường bàng hoàng mà không thể giải thích được nguyên nhân. Theo cô Tâm - hiệu phó Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong Nam Định thì bao nhiêu HS là từng đó cá tính và ẩn sâu trong các em là những uẩn ức không thể biết hết được. Chính vì vậy, dù giáo viên đã cố gắng hết sức nhưng vẫn còn chưa thể hiểu hết được các em. Đó cũng là nỗi trăn trở của cô không ít thầy cô sau những sự việc đau lòng trên.
Di ảnh của em N.T.C.Nhung - một trong số ba nữ sinh lớp 7 ở huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông vừa tự tử cùng nhau. (Ảnh: Viết Hảo)
“Chúng ta đã thiếu sự quan tâm” Đó là chia sẻ của TS Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục Hà Nội. TS Lâm phân tích: “Ở độ tuổi các em HS cấp 2, 3 là giai đoạn phát triển tâm sinh lý. Bên cạnh đó với xu hướng phát triển thì những đối tượng này cũng va chạm nhiều với những áp lực của xã hội. Chính vì thế nếu không sự quan tâm đúng mức thì dễ xảy ra những chuyện đau lòng”.
Cũng theo TS Lâm, nhân cách của con người chịu ảnh hưởng lớn nhất từ môi trường sống. Nếu một đứa trẻ không được giáo dục trong một nền tảng gia đình, nhà trường tốt, không chịu được va đập của xã hội sẽ dễ mắc sai lầm.
“Trong nhà trường hiện nay chỉ dạy học sinh về KNS đơn sơ thôi chưa đủ, bởi những bài học đó chỉ giúp họ có những chuẩn mực trong ứng xử giao tiếp. Điều quan trọng, từ bậc mầm non đến bậc đại học cần nhấn mạnh đến các bài học giá trị sống bao gồm: bình an, tôn trọng, yêu thương, hạnh phúc, trung thực, khiêm tốn, trách nhiệm, giản dị, khoan dung, hợp tác, tự do, đoàn kết” - TS Lâm nói.
Dưới góc độ là hiệu trưởng của một trường THPT, TS Nguyễn Tùng Lâm cũng thẳng thắn nhìn nhận: “Đối với các nước phát triển thì ở trường học người ta lập ra hẳn một phòng tâm lý học được để giải quyết sớm các vấn đề khúc mắc. Tránh để kéo dài khiến HS rơi vào trạng thái bi quan và dễ có suy nghĩ dại dột. Ở Việt Nam thì điều này khó thực hiện hiện được ngay nên trong thời gian tới ngành cần phải quan tâm đến việc bổ trợ thêm giáo viên về kiến thức năng tâm lý để hiểu các em hơn”.
Với dòng xoáy cuộc sống thầy cô ít có thời gian quan tâm đến học trò của mình trong khi các bậc phụ huynh thì lại thường quan niệm “trăm sự nhờ thầy cô”. Khi cả nhà trường và gia đình đều thiếu sự quan tâm cần thiết thì các em chỉ cần một tác động nhỏ đều dẫn đến suy nghĩ bồng bột.
Sự việc nữ sinh nhảy lầu tự tử ở Thái Bình một phần nào đó minh chứng cho điều này. Khi em K.O. thấy hình thức chép phạt mà cô giáo dạy Toán đưa ra không phù hợp và đã có ý kiến với thầy giáo chủ nhiệm nhưng lại không nhận được sự tư vấn cũng như chia sẻ cần thiết. Việc này khiến em rơi vào trạng thái bi quan. Trong khi đó, phía gia đình lại không chia sẻ được với con cái. Và khi bị tác động gây ức chế, em đã tìm đến cái chết.
Theo chị Lê Thị Giang, một bậc phụ huynh ở Hà Nội thì yếu tố gia đình rất quan trọng. Bố, mẹ là người gần gũi với con cái nhất. Nếu có sự quan tâm thì không khó để biết được những biểu hiện thay đổi của con từ chuyện tâm sinh lý đến những vướng mắc trong mối quan hệ bạn bè, thầy cô… Con cái cũng rất mong được chia sẻ với bố mẹ nhưng hiện nay nhiều bậc phụ huynh chủ yếu quan tâm đến kết quả học tập của con. Nếu con điểm cao thì vui mừng, còn điểm không tốt thì lại có những lời lẽ dễ làm con cái tổn thương.
Cũng theo chị Giang, gia đình quan tâm đến con cái sẽ giải quyết được những vấn đề tường chừng nhỏ nhưng tích tụ lâu ngày lại thành lớn. Chẳng hạn nếu con đã có khúc mắc với thầy cô mà không thể hòa giải thì tốt nhất nên xin cho con chuyển trường, bởi cách nghĩ và tư duy ở độ tuổi này thường rất non nớt. Các em được tiếp cận với nhiều luồng thông tin nhưng tiếp nhận điều tốt thì ít còn điều không tốt thì nhiều hơn nên dễ phát sinh những tư tưởng cực đoan.
Chung quan điểm này, TS Nguyễn Tùng Lâm phân tích thêm: “Nhiều gia đình hiện nay thường thả nổi con cái cho nhà trường và bao bọc con quá. Nên khi xảy ra vấn đề nào đó các em thường rơi vào trạng thái bị động và không biết xử lý thế nào”.
Dẫn chứng về hiện tượng này, TS Lâm nêu lên những câu chuyện hết sức đáng trách gần đây của các bậc phụ huynh. Chẳng hạn như nữ sinh ở Nghệ An sinh con ngay tại lớp học nhưng gia đình lại không hay biết con mình mang bầu!
| Có nên quy trách nhiệm? Theo TS Nguyễn Tùng Lâm, hiện nay xã hội rất thích đi tìm hiểu nguyên nhân để quy trách nhiệm mà không tìm hiểu kỹ càng dễ tạo nên những hiệu ứng không tốt. Trưởng phòng CA thành phố Nam Định không ngần ngại khi nhấn mạnh với chúng tôi xung quanh vụ nữ sinh tự tử ở Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong: “Nếu những vụ việc liên quan đến án hình sự thì chúng ta hãy đi phân tích chuyên sâu. Còn nếu đơn giản là các em tự tử vì sự bồng bột thì nên dừng lại đúng mức. Gia đình đã quá đau xót, bản thân không ai muốn điều này xảy ra. Nếu chúng ta cứ cố đi tìm lời giải thích thỏa đáng thì chỉ làm tổn thương thêm về phía gia đình, còn góc độ những người liên quan sẽ khiến họ ray rứt và có thể làm những điều dại dột. Nhất là những người này là bạn bè cùng trang lứa với em HS đó”. |
Vụ học sinh tự tử: Tiếng chuông cảnh tỉnh lại reo
(Dân Việt) - Sau vụ tự tử tập thể của 5 nữ sinh Hải Dương vào đầu năm 2006, vụ việc 3 học sinh ở Đăk Nông vừa qua tiếp tục gióng một hồi chuông cảnh báo về sự thờ ơ của người lớn với trẻ tuổi teen.
Sự kiện 3 em học sinh nữ lớp 7 ở Đăk Nông, chỉ vì "buồn vu vơ" mà rủ nhau uống thuốc độc để cùng được chết một ngày, làm tất cả những ai có con đang bước vào tuổi teen cũng phải giật mình.
Lúc này, lởn vởn trong đầu các bậc cha mẹ có con đang tuổi mới lớn một câu hỏi: Điều gì khiến các em kết thúc cuộc sống của mình một cách dại dột như vậy? Nếu bị quở mắng hay bị ngược đãi từ cha mẹ thì đành một nhẽ; nếu học kém bị thầy cô chê trách trước các bạn rồi xấu hổ thì cũng dễ cắt nghĩa, đằng này hoàn toàn không xuất hiện những nguyên nhân đó để đẩy các em vào ngõ cụt của cuộc đời. Vậy thì lý do gì để các em phải tự kết thúc đời mình?
Có thông tin cho rằng, do một trong 3 em làm mất sổ đầu bài, sợ cô phạt nên dẫn đến kết cục trên. Tuy nhiên, cô giáo chủ nhiệm của 3 em là Trần Thị Nhài phủ nhận điều đó và nói rằng, trước khi chết, 2 trong 3 em còn gặp cô trong giờ giải lao, trao đổi thêm về tiết học; thậm chí trong giờ học của cô trước đó, 3 em còn phát biểu rất nhiệt tình nữa.
Loại bỏ những giả định dẫn đến cái chết của 3 em trên đây, chúng ta chỉ có thể lý giải thế này: Đang tuổi mới lớn, lại thông minh, nhạy cảm, chỉ cần gặp một "vết sước" trong đời là có thể dẫn đến bi kịch ngay. Nếu không sớm phát hiện và "chữa trị" sẽ dễ dẫn đến phát bệnh và di căn từ những vết sước đó.
Điều đáng tiếc là, bi kịch của 3 đứa trẻ này từng được các em "đánh động" trước đó mà không một ai lưu ý cả. Những dòng nhật ký "hấp hối" của em Hạnh, rồi những "tuyên bố" đầy ma ám của em Nhung với đám bạn cùng lớp; thậm chí em Nhung đã "khoe" cả chai nước có thuốc độc trong đó và nói sẽ uống, cũng không được ngăn chặn kịp thời.
Ở đây rõ ràng có sự thờ ơ của những người xung quanh, đặc biệt là người lớn. Hễ cứ học giỏi, đỗ 100% là được; hễ tham gia văn hóa văn nghệ thể dục thể thao tốt là được, còn diễn biến tâm lý thế nào thì… kệ các em.
Một vụ tự tử tập thể vào đầu năm 2006 tại Hải Dương của 5 em nữ cũng bằng cỡ tuổi các em ở Đăk Nông, đã gióng một hồi chuông cảnh báo về sự thờ ơ của người lớn với trẻ ở tuổi teen, giờ thêm một hồi chuông nữa. Hy vọng đây sẽ là hồi chuông cuối cùng của những bi kịch mà nguyên nhân là hết sức vu vơ như thế.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét